Gamma Knife Nedir?

Gamma knife, beyin tümörleri ve diğer kafa içi hastalıkların tedavisinde kullanılan bir ışın tedavisi yöntemidir. Bu yöntemde, yüksek enerjili gama ışınları hedeflenen dokuya odaklanarak tümörü yok etmeye veya büyümesini durdurmaya çalışır. Gamma knife, normal ışın tedavisinden farklı olarak tek seferde yüksek doz ışın verir ve çevre dokulara zarar vermez.

Gamma knife teknolojisi 1960’lı yıllarda İsveçli bir beyin cerrahı tarafından geliştirilmiştir. Bugüne kadar dünyada 300’den fazla merkezde ve bir milyondan fazla hastada kullanılmıştır. Türkiye’de de birçok hastanede gamma knife ünitesi bulunmaktadır.

Gamma knife tedavisi için uygun hastalar şunlardır:

• Beyne metastaz yapmış kanserler
• İyi huylu beyin tümörleri (menenjiom, schwannom, hipofiz adenomu vb.)
• Beyin damar yumakları (arteriovenöz malformasyonlar)
• Trigeminal nevralji gibi sinir ağrıları
• Parkinson hastalığı gibi hareket bozuklukları

Gamma knife tedavisi nasıl yapılır?

Gamma knife tedavisi öncesinde hastanın durumu değerlendirilir ve uygunluğu belirlenir. Hastanın başına lokal anestezi altında bir çerçeve takılır ve MR veya BT gibi görüntüleme yöntemleri ile hedef dokunun konumu saptanır. Bilgisayar programı ile hedef dokuya verilecek ışın dozu hesaplanır. Hastanın başına takılan çerçeve ile gamma knife makinesine bağlanır ve tek seferde ışın tedavisi uygulanır. Tedavi süresi hedef dokunun büyüklüğüne ve şekline göre değişir. Genellikle birkaç saat sürer.

Gamma knife tedavisinin avantajları nelerdir?

Gamma knife tedavisinin avantajları şunlardır:

• Kesi yapılmadığı için kanama, enfeksiyon, yara iyileşmesi gibi komplikasyonlar olmaz.
• Çevre dokulara zarar vermediği için sağlıklı beyin fonksiyonları korunur.
• Anestezi riski azdır ve genellikle lokal anestezi yeterlidir.
• Hastanede yatış süresi kısadır veya gerekmez.
• Tedavi sonrası iyileşme hızlıdır ve hastalar normal yaşamlarına devam edebilirler.

Gamma knife tedavisinin dezavantajları nelerdir?

Gamma knife tedavisinin dezavantajları şunlardır:

• Başa takılan çerçevenin rahatsızlık verebilmesi
• Tedavinin etkisinin hemen görülmemesi ve zaman alabilmesi
• Bazı hastalarda baş ağrısı, bulantı, kusma, saç dökülmesi gibi yan etkiler olabilmesi
• Bazı hastalarda tekrarlayan tedavi gerekebilmesi