Deepfake, yapay zeka kullanılarak oluşturulmuş ses ve video dosyalarını tanımlayan bir terimdir . Bu teknoloji, var olan bir video dosyasındaki bir öğenin (örneğin, bir insanın yüzünün veya sesinin) değiştirilmesini sağlar. Kullanılan teknolojinin özellikleri nedeniyle, bu işlem basit bir görsel efektten çok daha gerçekçi sonuçlar verir. Uzman olmayan kişiler, bir videonun deepfake, yani sahte olduğunu çoğunlukla anlayamaz ve uzmanlar için bile bunu anlamak çok zor olabilir.
Deepfake teknolojisi, ağırlıklı olarak özel efekt için kullanılır ancak siyasi propaganda veya başka herhangi bir amaç için kullanılması da mümkündür. Örneğin, bu teknoloji ile bir Hollywood filminde aktörü gençleştirebilir veya tamamen farklı biri haline getirebilirsiniz. Bu teknolojiyle, politikacıların ve ünlülerin, aslında hiç yapmadıkları şeyleri söylüyor ve yapıyormuş gibi göründükleri videolar oluşturmak mümkündür. Bunu yapmaktaki amaç, bir filmi daha etkileyici hale getirmek, bir propaganda yapmak veya sadece eğlenmek olabilir: Amaç, bu teknolojiyi kullanan kişinin niyetine göre değişir.
Deepfake videolar, değiştirilecek videoyu yeniden oluşturmak için “derin öğrenme” adı verilen bir teknoloji kullanan yapay zekâ sistemleriyle yaratılır. Bazı durumlarda, derin öğrenme teknolojileri birbirine rakip bileşenler içeren bir yapay zekâ ağı kullanır. Bu ağda, elde edilen sonuçlardan öğrenmek ve onları geliştirmek için birbiriyle rekabet eden iki farklı bileşen yer alır. Basitçe anlatmak gerekirse: Bir bilgisayar, diğer bir bilgisayara, oluşturduğu dijital klonun yeterince ikna edici olup olmadığını söylüyor, bunun için de dijital klonu orijinal malzemeyle karşılaştırıyor. Hareketler, ses ya da ifade aynı mı değil mi, buna bakıyor. Sistem, sonuçtan memnun olana kadar birden fazla denemeyle kendini geliştiriyor.
Deepfake videolarında genellikle bir kişinin (çoğunlukla bir aktörün) görüntüleri bulunur. Bu görüntüler, üzerine başka bir yüzün yansıtılacağı bir “manken” olarak kullanılır. Yapay zekâ, farklı bir kişinin yüzlerce görüntüsünü inceleyerek analiz eder ve tespit ettiği özellikleri gerçekçi bir şekilde bu manken üzerinde yeniden oluşturur. Örneğin, yaratılan yeni yüzün görüntüsü, mankenin yüzüyle değiştirilir ve aktörün hareketleri ile senkronize edilir.
Deepfake teknolojisi hem eğlenceli hem de tehlikeli olabilir. Bu teknoloji ile eğlenceli videolar üretmek mümkün olsa da, aynı zamanda insanların itibarını zedelemek, yalan haberler yaymak veya kişisel verileri çalmak gibi kötü amaçlar için de kullanılabilir . Bu nedenle, deepfake videoları izlerken veya paylaşırken dikkatli olmak gerekir. Neyin gerçek, neyin sahte olduğunu ayırt etmek için bazı ipuçları vardır. Örneğin, farklı ve güvenilir kaynaklardan aynı hikayeyi veya anlatıyı bulup bulamayacağınızı kontrol etmek, başka bir sürüm bulup karşılaştırmayı denemek, pürüzsüz veya bulanık geçiş noktaları, tutarsız yüz özellikleri, doğal olmayan hareketler veya inandırıcı olmayan ses gibi detaylara dikkat etmek, deepfake videoları tespit etmenize yardımcı olabilir .
Deepfake, yapay zeka kullanılarak oluşturulan sahte fotoğraf, video veya ses dosyalarıdır. Deepfake teknolojisi, gerçek kişilerin yüzlerini, hareketlerini ve seslerini taklit veya değiştirmek için üretici hasmane ağlar (GAN) adı verilen bir makine öğrenmesi tekniğine dayanır. Deepfake içerikleri, çeşitli amaçlarla üretilebilir, ancak bazıları zararlı veya yanıltıcı olabilir. Bu nedenle, deepfake içerikleri tespit etmek için bazı ipuçlarına ihtiyacınız olabilir. İşte size yardımcı olabilecek bazı yöntemler:
- Kaynağı kontrol edin. Deepfake içerikler genellikle sosyal medya, blog veya forum gibi güvenilir olmayan kaynaklardan yayılır. Bu nedenle, bir içeriği gördüğünüzde, kaynağın kim olduğunu, hangi amaçla paylaştığını ve ne kadar güvenilir olduğunu araştırın. Ayrıca, farklı ve güvenilir kaynaklardan aynı hikayeyi veya anlatıyı bulup bulamayacağınızı hızlıca kontrol edin.
- Bağlamı araştırın. Deepfake içerikler, mevcut çekimlerin kırpılarak veya birleştirilerek bağlamından koparılması veya video içeriğinin hızının değiştirilmesi gibi yöntemlerle de üretilebilir. Bu tür içeriklere cheapfake denir ve deepfake kadar karmaşık olmasa da yanlış bilgi yaymak için kullanılabilir. Bu nedenle, bir içeriği gördüğünüzde, bağlamını anlamak için tarihini, konumunu, kaynağını ve alakalı diğer bilgileri araştırın.
- Görsel detaylara dikkat edin. Deepfake teknolojisi gelişmiş olsa da, hala bazı görsel hatalar veya tutarsızlıklar üretebilir. Örneğin, deepfake yüzlerde mükemmel simetriklik, uyumsuz küpeler, sıra dışı kulak, burun ve diş şekilleri, kontrast kaybı, boyunda, saçta veya parmaklarda tutarsızlıklar gibi belirtiler olabilir. Ayrıca, deepfake videolarda kişinin hiç göz kırpmadığı veya çok sık veya doğal olmayan bir şekilde göz kırptığı, dudak hareketlerinin sesle uyumlu olmadığı veya yüz ifadelerinin duygularla eşleşmediği görülebilir. Bazen bu tutarsızlıkları tespit etmek için bir videoyu kare kare izlemeniz gerekebilir.
- Ses kalitesine kulak verin. Deepfake teknolojisi sadece görselleri değil, sesleri de manipüle edebilir. Örneğin, bir kişiye söylemediği şeyler söyletmek için kullanılan ses klonlama tekniği bir tür deepfake’tir. Ses kalitesindeki düşüklük, ses tonundaki değişim, arka plandaki gürültü veya yankı gibi işaretler sesin sahte olduğunu gösterebilir.
- Araçlardan yararlanın. Deepfake içerikleri tespit etmek için geliştirilen çeşitli araçlar da mevcuttur. Örneğin, Microsoft’un Video Authenticator adlı aracı videolardaki sahte yüzleri renkli piksellerle işaretleyerek tespit edebilir. Benzer şekilde, Google’ın Jigsaw projesi kapsamında geliştirilen Assembler adlı araç da görsel manipülasyonları tespit etmek için farklı modelleri bir araya getirir. Bu tür araçlar, deepfake içerikleri tespit etmek için size yardımcı olabilir, ancak yüzde yüz doğru olmayabilirler.
Bir yanıt yazın